五欲功德(杂阿含752经)
如是我聞:一時,佛住舍衛國祇樹給孤獨園。
爾時、迦摩比丘詣佛所,稽首佛足,退坐一面。白佛言:「世尊!所謂欲者,云何為欲」?
佛告迦摩:「欲謂五欲功德。何等為五?謂眼識[明]色,可愛、可意、可念、長養欲樂;如是耳;鼻;舌;身識觸,可愛、可意、可念、長養欲樂,是名為欲。然彼非欲,於彼貪著者,是名為欲」。
爾時世尊即說偈言:「世間雜五色,彼非為愛欲,貪欲覺想者,是則士夫欲。眾色常住世,行者斷心欲」。
迦摩比丘白佛言:「世尊!寧有道、有跡斷此愛欲不」?
佛告比丘:「有八正道,能斷愛欲,謂正見,正志,正語,正業,正命,正方便,正念,正定」。
佛說此經已,迦摩比丘聞佛所說,歡喜奉行。
[註解]
① 五欲功德:色欲、聲欲、香欲、味欲、觸欲的作用。
② 眼識明色:眼睛所分辨的東西是色。
③ 可愛、可意、可念:感到喜歡、惦記、思念。
④ 長養:生長、滋養。
⑤ 然彼非欲,於彼貪著者,是名為欲:然而「色、聲、香、味、觸」這些並非欲貪,對此五境貪愛染著,才是欲貪。
⑥ 世間雜五色,彼非為愛欲,貪欲覺想者,是則士夫欲:世間的「色、聲、香、味、觸」種種境界不是愛欲,對此五境貪愛染著,才是人們的欲貪。
⑦ 有道有跡:有方法。
以下經文和本經一樣,都表示五境本身不是欲貪,對五境的貪愛染著才是欲貪:
《雜阿含經》卷十八第490經:「欲者,謂眼所識色可愛、樂、念,染著色。耳聲、鼻香、舌味、身所識觸可愛、樂、念,染著觸。閻浮車!此功德非欲,但覺想思惟者。」(CBETA, T02, no. 99, p. 127, b5-7)
《雜阿含經》卷九第250經:「非眼繫色,非色繫眼,乃至非意繫法,非法繫意,中間欲貪,是其繫也。」(CBETA, T02, no. 99, p. 60, b10-12)
《雜阿含經》卷四十八第1286經:「非世間眾事,是則之為欲,心法馳覺想,是名士夫欲。」(CBETA, T02, no. 99, p. 354, b18-19)
《增壹阿含經》卷四十九〈非常品51〉:「欲我知汝本,意以思想生,我不思想汝,則汝而不有。」(CBETA, T02, no. 125, p. 815, c15-16)
本經說「貪欲覺想者,是則士夫欲」,當根對境時不如理作意,而有貪欲覺,增長無明。所以《中阿含經》卷二十八〈林品5〉第113經說:「一切諸法以欲為本」(CBETA, T01, no. 26, p. 602, c4),以下經文也都有相關的意涵:
《雜阿含經》卷十六第454經:「緣種種界生種種觸,緣種種觸生種種受,緣種種受生種種想,緣種種想生種種欲,緣種種欲生種種覺,緣種種覺生種種熱,緣種種熱生種種求。」(CBETA, T02, no. 99, p. 116, b15-19)
南傳《長部尼柯耶》卷二十一帝釋所問經:「『然,世尊!欲以何緣,由何而起,由何而生,以何為源耶?何有時,欲有,何滅時,欲滅耶?』『帝釋!欲以尋為緣,由尋而起,由尋而生,以尋為源,尋有時,欲有,尋滅時,即欲滅。』『然,世尊!尋以何為緣,由何而起,由何而生,以何為源耶?何有時,尋有,何滅時,尋滅耶?』『帝釋!尋以妄想諸支為緣,由妄想諸支而起,由妄想諸支而生,以妄想諸支為源。妄想諸支有時,尋有,妄想諸支滅時,尋滅。』」(CBETA, N07, no. 4, p. 262, a10-p. 263, a3 // PTS.D.2.277)
南傳《中部尼柯耶》卷二〈獅子吼品2〉第18經蜜丸經:「諸賢!緣眼於色而眼識生。三事和合而有觸。緣觸而有受,以想所受者,即覺知所想者,即迷執所覺知者。所迷執者,由其因緣,人於過去、未來、現在,依眼而識於色,即生起迷執之想分。」(CBETA, N09, no. 5, p. 155, a4-6 // PTS.M.1.111 - PTS.M.1.112)
抄自,台大狮子吼佛学网站
声明:本站可能有部分文字及图片来源于网络,转载目的在于传递更多信息,不代表本网赞同其观点或对其真实性负责。转载内容仅供学习、交流使用,不具有任何商业用途,版权归原作者所有,内容为作者个人观点 。本站做为网络服务提供者,对于用户上传内容不构成参考意见或任何投资及应用建议,如有问题请及时联系我们以作处理,及时删除。个人发布虚假信息或产生侵权责任由发布信息个人承担相应法律责任。本声明未涉及的问题参见国家有关法律法规,当本声明与国家法律法规冲突时,以国家法律法规为准。